cVH6s. Yüksek riskli çoğul gebeliklerin sayısını azaltmak amacıyla tüp bebek uygulamalarında transfer edilecek embriyo sayısını belirlemek için ASRM Amerikan Üreme Tıbbı Derneği ve SART Yardımcı Üreme Teknikleri Derneği yeni kurallar ortaya kondu. Üç veya daha fazla embriyonun tutunduğu ve tüp bebekte artık istenmeyen bir durum olarak nitelendirilen çoğul gebelikler hem bebekler hem de anne adayı için yan etki riskinde artışa yol açmaktadır. Kurallar, transfer edilecek embriyo sayısını hastanın yaşı, embriyo kalitesi ve dondurarak saklama koşullarına göre belirlemek üzere düzenlenmiştir. Bu kurallar klinik deneyim ve yeni tekniklere göre değişebilir. Bu kurallara göre; - 35 yaşından küçük ve iyi prognozlu hastalara 2 den fazla embriyo transferi yapılmamalıdır, mümkünse tek embriyo transfer edilmelidir. - 35–37 yaş arası iyi prognozlu hastalara 2 den fazla embriyo transfer edilmemeli, bu gruptaki tüm diğer hastalara 3 den fazla embriyo verilmemeli, eğer 5. gün transferi yapılacaksa 2 den fazla embriyo verilmemelidir. - 38–40 yaş arası iyi prognozlu hastalara 3 den fazla 3. gün transferi, 2 den fazla 5. gün transferi yapılmamalıdır. Bu gruptaki tüm diğer hastalara 4 den fazla ve 2 den fazla 5. gün transferi yapılmamalıdır. - 41–42 yaş arası hastalara 5 den fazla 3. gün ve 3 den fazla 5. gün transferi yapılmamalıdır. Eğer 2 veya daha fazla taze embriyo transferi ile başarı elde edilememiş ise dondurulmuş ve çözülmüş embriyolardan sadece 1 tane transfer edilmeli ve bu hastalara çoğul gebeliğin riskleri anlatılmalı, eğer fazla sayıda embriyo verilmişse bunun sebepleri hasta dosyasına yazılmalıdır. 43 yaş ve üzerindeki hastalar için embriyo sayısını belirlemek üzere yeterli veri olmadığından bir tavsiyede bulunulmamıştır. Tüp Bebekte Embriyo Kalitesi Bir tüp bebek döngüsünü etkileyen çok sayıda faktör olsa da bu faktörlerden en önemlisi belki de embriyo kalitesidir. Ortaya çıkan düşüklerin yaklaşık yüzde 60’ı, embriyodaki anormalliklerden meydana gelmektedir. Tüp bebek tedavisi görüyorsanız en kaliteli embriyoların seçilmesi, başarılı bir gebelik elde edilmesi şansını arttıracaktır. Tedavi göreceğiniz merkezin, embriyo seçimi üzerinde önemli bir rolü bulunmaktadır. Seçilen embriyoların hangilerinin rahime transfer edileceği ve hangilerinin gerekirse sonraki tedavide kullanılmak üzere dondurularak saklanacağı konuları önemlidir. Embriyo kalitesini seçme süreci biraz karmaşık görünse de her tüp bebek döngüsünde gerçekleşen normal bir süreçtir. Embriyo nasıl oluşur? Doğal yollarla gerçekleşen gebelikte sperm, yumurtayı döller ve sonrasında yumurta fallop tüplerine doğru hareket eder. Döllenmiş olan yumurtadaki hücreler bölünür ve rahime ilerlediği sırada büyür. Sonrasında rahime yerleştiğinde büyümeye devam eder. Tüp bebek tedavisinde döllenme süreci ve embriyonun gelişimi laboratuvarda gerçekleşir. Yumurtalar ve sperm bir araya getirilir; sonrasında ise döllenmiş olan yumurtanın bölünme ve gelişme süreci başlar. Laboratuvarda üç gün gelişen embriyoların bu dönemi, klivaj aşaması olarak isimlendirilir. Bazen ise embriyolar transfer edilmeden önce laboratuvarda beş gün gelişerek blastokist isimli hale gelmelerine izin verilir. Embriyolar hazır hale geldiğinde en kaliteli olan rahime transfer edilir. Normalde ikiden fazla embriyonun transferine izin verilmese de doktorunuzla bu durumu konuşabilirsiniz. Süreçte her şey doğru bir şekilde gerçekleşirse embriyolardan bir tanesi rahminizde tutunarak bebek haline gelecektir. Tüp bebekte embriyo kalitesi kaç olmalıdır? Sağlıklı bir gebelik elde edilmesi için en kaliteli embriyonun seçilmesi önemlidir. Bunun için sağlıklı olma ihtimali en yüksek olan embriyolar üç ya da beş günlük embriyolar arasından seçileceği gibi embriyonun çok hızlı ya da çok yavaş gelişip gelişmediğine bakılarak kromozom sorunlarının varlığı konusunda bilgi sahibi olunur. Tüp bebekte embriyo kalitesi nasıl anlaşılır? Embriyo değerlendirmesi, klivaj ya da blastokist aşamasında gerçekleştirilebilir. Öncelikle bu iki aşamaya detaylı olarak göz atmamız gerekir. Üç günlük embriyo Yumurta toplanması sürecini tamamladınız ve döllenme gerçekleştikten sonra üçüncü güne geldiniz. Üçüncü güne geldiğinizde embriyolarınız ilk kez değerlendirilecektir. Tüp bebek tedavisi gören kimi çiftlerde üçüncü günde embriyo, rahime transfer edilir. Peki, üç günlük embriyo tam olarak ne anlama gelmektedir? Bu aşamada, embriyonun içerisindeki hücreler bölünmektedir. Bu aşama, klivaj aşaması olarak isimlendirilmektedir. Embriyolar bu aşamada henüz döllenmemiş olan yumurta ile aynı boyutlarda görünmektedir. Döllenme gerçekleştikten üç gün sonra güçlü mikroskoplar ile embriyonun morfolojisine yani yapısına bakılır. Bu işlem sırasında şunlar değerlendirilir Embriyodaki hücrelerin sayısı Embriyonun nasıl göründüğü Embriyodaki hücre sayısı Embriyonun 3. güne ulaştığında 6 ila 10’a bölünmesi beklenir. Araştırmalar, bu sayının en ideal olarak 8 olduğunu belirlemiştir 8 ya da daha fazla hücreli olan üç günlük embriyoların daha yüksek canlı doğum oranlarına sahip oldukları görülmüştür. Ancak bu kural, kaliteli olan tüm embriyolar için mutlaka geçerli değildir. Tüm hücreler aynı anda bölünmedikleri için bazı embriyoların 3, 5 ya da 6 hücresi olabilir. Bu nedenle her ne kadar hücre sayısı genel geçer bir kural olmasa da bir embriyonun hayatta kalıp kalamayacağını gösteren en önemli işaretlerden bir tanesi embriyodaki hücre sayısı olmaktadır. embriyo oluşumu Embriyonun görünüşü Üç günlük embriyodaki hücreleri saymak göreceli olarak kolay bir iş olsa da embriyonun görünüşünü değerlendirmek daha zor olabilmektedir. Çünkü bu aşamada embriyoya doğrudan değil yatay olarak bakılır. Üç günlük embriyolar 1 ila 4 ya da 5 arasında derecelendirilir. Laboratuvarda uygulanan protokole göre dereceler değişebilmekle birlikte 1, en yüksek kaliteyi ifade etmektedir. O halde bu aşamada embriyonun görünüşünden ne beklenmesi gerekir? Bu aşamada, tüm hücrelerin çekirdeğinin olması ve hücrelerin eşit boyutlarda olması beklenir. Embriyonun görünüşü değerlendirilirken bölünme süreci de kontrol edilir. Bu ise genelde hücre bölünürken gerçekleştirilir. Yüzde 20’ye kadar gerçekleşen hücre bölünmesinin normal olduğu kabul edilir. Oranların bundan yüksek olması durumunda hücre, içeriğini çok fazla kaybedebilir. Üç günlük embriyoda bakılması gereken diğer şeyler de şunlar olmaktadır Kompaksiyon Embriyo kompakttır ve sıradaki aşamaya geçmek, yani blastokist olmak için hazırdır. Sitoplazmik oyuklanma Hücrenin içeriğinde çöküntü var mı? Bunun embriyo için geldiği anlam konusunda araştırmalar farklı şeyler söylemektedir. Vakuoller Sıvı dolu kesecikler bulunuyor mu? Beş günlük embriyo Bazı klinikler ise embriyo transferini, embriyo beşinci güne ulaştığında yapmayı tercih eder. Embriyonuz yani blastokist bu aşamada bölünmekle ve hücre sayısını arttırmakla meşguldür. Bu aşamada hücreler arasında şu şekilde bir işbirliği gerçekleşir Hücrelerden bazıları, iç hücre kitlesini ICM meydana getirir. Bunlar, fetüse dönüşürler. Hücrelerden bazıları, trofektoderm epiteli TE meydana getirir. Bunlar, plasentaya ve vücudunuzun gebelik için ihtiyaç duyduğu diğer şeylere dönüşür. Bu noktada embriyoyu saran kabuk sıkışır ve sınırlarını zorlamaya başlar. Embriyo çatlayarak kendisini rahminize tutunmak için hazır hale getirdiğinde zona pellusida adı verilen kabuğun zarı incelmeye başlar. Üç günlük embriyoyu değerlendirmenin zor olduğunu düşündüyseniz aslında beş günlük embriyoyu değerlendirmenin daha karmaşık bir işlem olduğunu anlamalısınız. Her tüp bebek merkezinin, embriyo değerlendirmeye yönelik olarak farklı sistemleri bulunabilmektedir. Beş günlük bir embriyoda şunlar değerlendirilmektedir Blastokistin genişleme miktarı Embriyonun ölçülen bölümünün ismi blastosöl olmaktadır. Blastosöl, embriyo içerisinde bulunan sıvı yolu oyuktur. Buradaki derecelendirme 1 ila 6 arasında yapılıyor olup 6, gerçekleşen en fazla gelişmeyi göstermektedir. İç hücre kitlesi kalitesi İç hücre kitlesi, fetüsü oluşturmaktadır. Burada derecelendirme A ile C arasında değişmekle birlikte A, en yüksek kaliteyi göstermektedir. Trofektoderm epiteli kalitesi Trofektoderm epiteli, plasentayı ve gebelikle ilgili diğer dokuları oluşturur. Burada derecelendirme A ile C arasında değişmekle birlikte A, en yüksek kaliteyi göstermektedir. Embriyo Kalitesi ve Gebelik Başarısı Embriyo kalitesi ve gebeliğin elde edilme başarısı ile ilgili çok sayıda araştırma yapılsa da henüz sonuçların ne olduğu konusunda bir görüş birliği bulunmamaktadır. Örneğin, sistoplazmik oyuklanmanın iyi bir şey mi yoksa kötü bir şey mi olduğu konusunda araştırmacılar görüş birliğine varamamışlardır. Ancak bilinmesi gereken şey şudur ki embriyonun kalitesi, o embriyonun geleceği hakkında kesin sonuçları göstermemektedir. Yani sadece embriyonun kalitesine bakılarak gebelik başarısını tahmin etmek zordur. Bu nedenle umudunuzu kaybetmemeniz gerekir. Tüp bebekte embriyo kalitesi nasıl arttırılır? Kaliteli embriyo elde etmek için öncelikle yumurta kalitesini arttırmanız gerekir. Bunun için şunları yapabilirsiniz Sigara içmeyin Stresinizi yönetin Sağlıklı beslenin Normal Vücut Kitle Endeksinize ulaşın Kan akışınızı arttırın Takviyeler kullanın Doğurganlığınızı korumak için yumurtalarınızı dondurun Sonuç Olarak Embriyo kalitesi, tüp bebek tedavisi sürecinizde önemli bir konu olmaktadır. Bu nedenle embriyonun kalitesine dikkat edilmesi önemlidir. Tüp bebek tedavisi sürecinizi yöneten sağlık uzmanları, embriyo transferine farklı faktörlere bakarak karar vereceklerdir. Bu faktörler arasında yaşınız, doğurganlık geçmişiniz, hangi embriyoların transfer edileceği, kaç tane embriyonun transfer edileceği ve başarılı bir gebelik için en uygun günün hangisi olduğu gibi şeyler yer almaktadır. Anasayfa » Erkek Kısırlığı » KoKültür şansı yükseltir mi , Ko Kültür nedir ,tüp bebek öncesi hazırlık ,kaliteli embriyo kaç hücreli ,tüp bebek tedavileri hasta soru doktor cevapları -90- Soru Şimdi 3 tüp bebek tedavisine başladım ve co-culture yapıldı bu şansımı yükseltebilir mi? Cevap Co-culture çok yeni ve daha önce başarısız olan denemelerden sonra başvurulan bir yöntem iyi ellerde ve dru merkezde başarı şansını biraz yükseltiyor. Soru Co-culture nedir? Nasıl yapılır Cevap Rahim içerisinden alınan dokulardan üretilen hücreler ile oluşturulan besi ortamında embriyoların geliştirilmesi sistemidir normalde laboratuarlarda sentetik sıvılar kullanılır. Co-culture ile daha doğal ortam sağlanıyor ve embriyonu ana rahmindeki hücrelere uyumu daha erken döneme taşıyor. Soru Tüp bebek tedavisinde ön hazırlık mı oluyor? Cevap Bir anlamda evet ama henüz tüm uygulamalara yönelik değil, onun için sadece kısıtlı guruplarda kullanılıyor. Soru Kaliteli bir emriyo kaç hücreli olmalı 4 az mı ve de 8 fazla mı mesela? Cevap Enjeksiyonsdan sonraki 48 saatte ideali 4 hücre 72 saat de 8 hücre. Soru Normalde dördüne bakılıyor mu bizde daha ayrıntılı bakılmış? Cevap Eskiden kromozomlara bakılamıyor sadece 4, 6 da 9 ayrı kromozom değerlendiriliyordu,kalite çok önemli .Artık tüm embriyonun kromozomları büyük merkezlerde incelenebiliniyor. Soru Psikolojinin tüp bebek tedavisine etkisi nedir bu tedavilere yani iyi olmayan psikoloji önemli midir? Cevap Ben çok inanıyorum. Her şeyden önce hormonların stresten etkilendiğini zaten biliyoruz. Tüp Bebek Tedavileriniz için Çocuk İstiyorum Danışma formu ile bizimle iletişim kurabilir daha uygun koşullarda tedavi olabilirsiniz. Yardımcı üreme tekniği olarak geçen tüp bebek yöntemi, çocuk sahibi olmak isteyen çiftler için uzun yıllardır kullanılan bir tekniktir. Genellikle kısırlık, yani sperm kalitesinin düşük olması ya da yumurtalıklarda gerçekleşen enfeksiyonlar sebebiyle doğal yollarla döllenme olmaması sebebi ile çiftler uzman hekimlere başvurmakta ve tüp bebek yöntemini deneyerek çocuk sahibi olabilmektedir. Kadının yumurtaları ile erkeğin spermlerinin laboratuvar ortamında birleştirilerek döllenme sürecinin başlatılmasına tüp bebek tedavisi denilmektedir. Döllenme işlemi gerçekleştikten sonra embriyo, ilk gelişim sürecini laboratuvar ortamında geçirdikten sonra anne rahmine tekrardan geri yerleştirilir. Embriyo süreci dışında normal bir hamilelikten hiçbir farkı yoktur. Eğer annenin yumurtaları sağlıklı ama babada sperm sayısı yetersiz ise aşılama tedavisi uygulanabilmektedir. Aşılama tedavisinde laboratuvar ortamı kullanılmamaktadır. Babanın spermi direkt olarak annenin yumurtasına yerleştirilir Kadında Yumurta Sayısı Kaç Olmalıdır? Kadınların yumurtaları anne karnındayken gelişmeye başlar. Bir kadın anne karnındayken yumurta sayısı 6 ile 7 milyon arasındadır. Kız çocuğu dünyaya geldiğinde milyonun üzerinde olgunlaşmamış yumurta ile dünyaya gelir. İlk adet günü ile birlikte yumurta sayısı 400 bine kadar düşer. Ve erişkin bir kadının 40’lı yaşlara geldiğinde yumurta sayısı 25 bine inmiş olur. Doğurganlık süreci devam ettikçe her kadın ayda 500 kez yumurtlama döneminden geçmektedir. Tüp Bebek Tedavisinde Yumurta Nasıl Toplanıyor Tüp Bebek Tedavisinde Yumurta Sayısı Tüp bebek tedavisinde, yumurta sayısından çok kaliteli yumurtalar çok daha önemlidir. Kaliteli bir yumurta elde edilmesi embriyonun gelişim sürecini etkileyecektir. Bugünün teknolojisinde artık elde edilen sağlıklı yumurtalar dondurulabilmekte ve tüp bebek denemesi için ilerleyen zamanlarda kullanılabilmektedir. Tüp bebek tedavisinde mümkün olduğunca yüksek sayıda kaliteli olan yumurta toplamak hedeflenmektedir. Yumurta kalitesi maksimum olan kadınlarda 15 adet yumurta elde edilebilmektedir. Elde edilen yumurtalardan üremeye yatkın olmayan yumurtalar dölleme öncesi ayıklanır ve dölleme işlemine geçilir. Geriye kalan yumurtalar sonraki tüp bebek denemeleri için laboratuvarda dondurularak saklanır. Tüp Bebekte Kaç Yumurta Toplanır? Toplanan yumurta sayısı değişkenlik gösterse de 1 ile 35 adet arasında yumurta toplanmaktadır. Yumurta toplama işlemi ortalama 35 dakika süren bir işlemdir. Yumurta sayısından çok yumurtanın kalitesi önemlidir. Tüp Bebekte Embriyo Kalitesi Kaç Olmalı? Embriyonun gün ve gün artan hücre sayısına göre farklılıklara sebep olan embriyo kalitesi, oluşumundan 5 ile 6 gün içerisinde büyütülebilmekte ve embriyo kalitesi ölçülebilmektedir. Embriyo kalitesi, büyüklüğe ve hücre katmanına göre değerlendirilmektedir. Bu aşamada 3AA, 5BB, 5AA gibi terimlerle embriyo kalitesi ifade edilmektedir. 6’ya ulaşan embriyonun tutma olasılığı çok yüksektir. Yumurta Rezervi Ve Kalitesini Arttırmak İçin Ne Yapılmalı? Kadınlarda ve erkeklerde yaş ilerledikçe yumurta rezervinde azalma gözlemlenmektedir. Bu da yumurta ile spermin döllenmesinde, hamile kalma sürecinde bazı sorunlara yol açmaktadır. Yumurtalık rezervini artırmak mümkün olmasa da yumurtaları kaliteli hale getirmek mümkündür. Sağlıklı beslenme ve yaşam kalitesinin artırılması ile yumurta kalitesi yükseltilebilmektedir. Bunun için yapılması gerekenler Bol bol su içmek Egzersiz yapmak Düzenli uyku uyumak Demir, B12 ve folik asit takviyesi almak Alkol, kahve ve çay tüketimini azaltmak Özellikle tütün mamüllerinden uzak durmak, yumurta kalitesini arttırmaya yardımcı olmaktadır. Sağlıklı beslenme, vücut direncini artırma, spor yapma, stresten uzak durma ve düzenli spor yapma yumurta kalitesini artırmaktadır. Unutulmamalıdır ki tüp bebek tedavisinde kalitesiz fazla yumurta değil, kaliteli yumurtalar daha önemlidir. Fazlasıyla kaliteli tek bir yumurta, sağlıklı bir embriyo yaratabilmektedir. Anne ve babanın sağlığına olan özeni embriyonun da sağlığını etkilemektedir., Aşılama Tedavisinin Tüp Bebekten Farkı Nedir? Bebek sahibi olmak isteyen kadın ve erkek için her zaman bunun doğal yollar ile olması söz konusu olmayabilir. Böyle durumlarda yapılması gereken aşılama veya tüp bebek gibi yollar denemek olmalıdır. Her iki yöntem de bebek sahibi olmak isteyen anne ve baba adaylarının şanslarını büyük oranda artırır. Bunun için gereken kriterler ve sürecin tamamlanması oldukça önemlidir. Aşılama veya tüp bebek konusunda karar verecek olan hekim hangisinin daha kolay ve başarı odaklı olacağına bakarak hareket edecektir. Bu konuda anne ve baba adayının bilinçli olması da önemlidir. Tüp Bebek Tedavi Süreci Neleri Kapsar? Aşılama ve tüp bebek arasındaki fark temelde yöntemden kaynaklanır. Aşılama temel mantıkla anlatılmak istenirse kadın rahmine döllenmenin doğal ortamda oluşması adına sperm bırakılmasıdır. Doktor ve ekibi tarafından yumurtlamanın, yumurtanın olgunlaşmasının ve şansın en yüksek olduğu dönemin takip edilmesi ile başlar. Spermlerde bu işlem için hazırlanır. Ardından uygun zamanda buluşma ve döllenme amaçlanır. Tüp bebek konusunda ise yapılan işlem yine temel olarak anne adayının rahmine döllenmiş bir yumurta bırakmaktır. Döllenme yapay bir ortamda gerçekleştirilir. Embriyo haline gelen yumurta ve sperm devamında anne rahminde kalması için desteklenir. Bunun yapılmasının nedeni temelde bedenin dışarıdan yapılan embriyo transferine karşılık yabancı madde tepkisi vermesini engellemektir. Özetlemek gerekirse tüp bebek tedavisi yumurta toplanması ise başlar. Kadından alınan yumurtalar erkekten alınan spermler ile döllenir. Birden fazla deneme için fazla yumurta transferi de seçilebilir. Sonrasında da transfer yapılır. Erkekler İçin Tüp Bebekte Yaş Sınırı Var Mıdır? Kadın ve erkek için evlilik yaşı artmaya devam ettikçe anne ve baba olma yaşı da artar. Bundan dolayı anne ve baba adaylarının en çok merak ettikleri konu yaş sınırlamasıdır. Anne adaylarında yumurta rezervi ve gebeliğin devamı için 35 ve 40 yaş temel alınırken baba adaylarında bu yaş aralığı daha yüksek tutulur. Yeterli sperm sayısına sahip olan baba adayının yaş kriterine bakılması çoğu zaman gerekli olmaz. Bunun için süre sınırlaması yüksektir. Tüp bebek, üreme hücrelerinin laboratuvar ortamında döllendirilmesi ve ardından ortaya çıkan embriyonun rahme yerleştirilmesi işlemidir. Bilimsel adı in vitro fertilizasyon IVF [in vitro kelimesi dış ortamda uygulanan, fertilizasyon ise döllenme manasına gelmektedir] olan bu döllenme yönteminde, kadın üreme hücresi olan yumurtaların ve erkek üreme hücresi olan spermin toplanması ve daha sonrasında vücut dışında bir araya getirilerek döllenmesi gerekir. Döllenmiş yumurtalar bölünmeye başlar ve embriyo olarak adlandırılan gelişim sürecine laboratuvar ortamında erişildiği zaman kadının rahmine ilka edilebilmektedir. Başarılı bir şekilde tutunma gerçekleştikten sonra gebelik süreci başlamaktadır. Süreç buraya kadar yapay bir şekilde ilerlerken, bundan sonrası doğal gebelik gibi ilerlemektedir. Doğal gebelikten farklı olan yanları ise; spermin ve yumurtanın vücut dışında bir araya getirilmesi, döllenmenin laboratuvar ortamında gerçekleştirilmesi, döllenmiş yumurtaların kadının rahmine yerleştirilmesi olarak sıralanmaktadır. Hususiyetle erkeğe bağlı kısırlıkta tüp bebek tedavisinden evvel aşılama tercih edilmektedir Tüp Bebek ve Kısırlık Tedavisi Kısırlık insanlık tarihi kadar eski bir hastalıktır; her ne kadar yasa ve yönetmeliklerde kısırlık hastalık kapsamına alınmasa da… Çocuk sahibi olamamak çiftleri psikolojik ve sosyal açıdan etkilemekte ve üreme fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde vazifesini yerine getiremediği için mutlaka hastalık olarak değerlendirilip, sosyal güvenlik kapsamına alınması gerekmektedir. Ayrıca tedavi metotlarının ithal ilaçlarla yapılması gibi etkiler sebebiyle, kısırlık tedavisi oldukça maliyetli bir işlem olmaktadır. Her geçen yıl artan kısırlık oranları neticesinde çiftler tüp bebek tedavisine yönelmektedir. Peki, kısırlık nedir? Kısırlık veya diğer adıyla infertilite, düzenli bir cinsel ilişkiye rağmen bir yıl içerisinde çocuk sahibi olamamaya verilen addır. Yüzde 35 olarak kadın veya erkekte görülürken; yüzde 30 oranında ise hem kadın hem erkekte görülebilmektedir. Kısırlığın çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Elbette tedaviye geçmeden önce kısırlığa sebep olan faktörlerin teşhis edilmesi gerekir. Günümüzde -yazımızda da değineceğimiz-, tüp bebek tedavisi ise, en çok başvurulan kısırlık tedavilerinin başında gelmektedir. 1960’lı yıllarda başaralı bir şekilde kısırlık çalışmaları yapılarak, tedavi yöntemleri keşfedilmiştir. Hatta bu keşifler neticesinde 1968 yılında tüpleri tıkalı olan bir kadına yapay tüp yerleştirilmiş; ancak müspet bir sonuç elde edilememiştir. Bu da zamanla üreme hücrelerinin vücut dışında döllendirilmesi fikrinin ortaya atılmasına sebep olmuş ve ilk defa 1973 yılında üreme hücreleri, vücut dışında döllendirilmiştir. Fakat döllenmenin ardından husule gelen embriyo, rahme yerleştirilememiş ve nihayetinde ilk yapay gebelik denemesi düşük ile sonuçlanmıştır. 1978 yılında Dr. Edwards ve Dr. Steptoe, İngiltere’de başarılı bir şekilde tüp bebek tedavisini uygulamışlardır. Bu tedavi sonucunda, ilk tüp bebeği namını alan Louise Brown dünyaya gelmiştir. Modern tüp bebek tedavisinin metotlarını 1971 yılında ortaya atan Robert G. Edward ise, bu tedavinin kurucusu olarak addedilmektedir. Türkiye’de ise bu yöntem ile ilk bebek doğumu 1989 yılında Ege Üniversitesi’nde gerçekleştirilmiştir. Tüp Bebek Nasıl Yapılır? tüp bebek aşamamaları nelerdir? Normal bir hamilelik durumunda, erkek spermi kadının yumurtasına yerleşmekte ve yumurtalıklardan olgun bir yumurta salınarak onu döllemektedir. Döllenmiş yumurta, yani cinsel ilişkiden sonra sperm ve oositin birleşmesi ile ortaya çıkan zigot yeni hücre rahim duvarına yerleşmektedir. Zigot bölünerek çoğalır ve gelişerek fetüsü meydana getirir. Doğal yollarla çocuk sahibi olmanın mümkün olmadığı durumlarda ise tüp bebek tedavisine başvurulmaktadır. Tüp bebek yöntemi çoğunlukla 1 yıldan fazla bir sürede gebeliğin gerçekleşmemesi hâlinde başvurulan bir yöntem olmaktadır. Tüp bebek tedavisi, laboratuvar ortamında döllenen yumurtaların rahme yerleştirilmesinde, yumurtalıkların döllenme şekline göre mikroenjeksiyon ICSI veya klasik tüp bebek IVF yöntemleri kullanılmaktadır. Mikroenjeksiyon yönteminde, sperm hücreleri özel pipetler marifetiyle yumurta hücresinin içine enjekte edilmektedir. Klasik yöntemde ise, yumurta ve sperm hücreleri döllenmenin gerçekleşmesi için belirli bir ortam ve koşullar altında bırakılmaktadır. Bu iki metottan hangisinin uygulanması gerektiğine uzman hekimler karar vermektedir. Tedavi sürecinde aslolan sağlıklı bir gebelik için döllenmenin en uygun koşul ve ortamlarda gerçekleştirilmesidir. Tüp Bebek Aşamaları Adım adım tüp bebek aşamaları maddeler halinde şöyle ilerlemektedir Kısırlık sebebinin saptanmasıYumurtalığın uyarılmasıYumurta toplama işlemiEmbriyonun oluşturulmasıEmbriyonun uygun koşullar altında geliştirilmesiTransfer metodunun belirlenmesiEmbriyo transferiEmbriyonun başarılı bir şekilde tutunması Yumurta Toplama İşlemi Tüp bebek tedavi sürecinde son derece önem arz eden yumurta toplama işlemine dair birkaç bilgi verelim. Yumurta Toplama İşlemi Nedir? Uyarılarak büyütülmüş, folikül adı verilen yumurta keselerinin içlerindeki sıvı, vajinal ultrason yardımıyla özel iğnelerle toplanır. Foliküllerin içlerindeki sıvılar vakumlanarak bir tüpe aktarılabilmektedir. Tüp içindeki sıvıda bulunan yumurta; ancak mikroskop altında görülebilecek kadar küçük çaplı hücrelerdir. Bunlar, embriyolog tarafından incelenmesi için laboratuvara gönderilmektedir. Embriyolog ise mikroskop altında tetkik yaparak, yumurta olup olmadığını saptar ve yumurtaları özel bir kaba aktarır. Yumurta Toplama İşlemi Ne Zaman Yapılır? Yumurta toplama işleminden önce 11 gün boyunca doktor tarafından önerilen enjeksiyonlar yapılmaktadır. Sağlıklı yumurtaların kontrollü bir şekilde oluşabilmesi için bu elzemdir. Sonrasında yumurtaları çatlatmak adına HCG iğnesi vurulabilmektedir. Son enjeksiyondan sonraki 36 saatlik zaman dilimi içerisinde yumurta toplama işlemi uygulanmaktadır. Yumurta Toplama İşlemi Nasıl Yapılır? Oocyte Pick Up, yani yumurta toplama işlemi sıklıkla genel anestezi altında yapılmaktadır. Yumurtalıkları vajinal ultrason probunun yakınında bulunan kadınlarda ise lokal anestezi eşliğinde de uygulanabilmektedir. Yumurtaları uzakta olan ya da rahim arkasında duran kadınlarda ise genel anestezi uygulanmaktadır. 15 dakika kadar sürer. Her folikülün içinden yumurta çıkmamaktadır. Foliküllerde yumurta çıkma oranı %70 seviyesindedir. Yumurtaların toplanmasından sonra etrafında yer alan hücreler temizlenir ve olgun olup olmadığı incelenir. Olgun yumurtaların tespit edilmesi durumunda bunlara dölleme işlemi uygulanmaktadır. Yumurta toplama işleminden sonra hasta, birkaç saat dinlenerek günlük rutinine rahatlıkla dönebilmektedir. Tüp Bebek Kimlere Uygulanır? İdiyopatik infertiliteTekrarlayan düşükTüplerin çift taraflı tıkalı olmasıYumurta tembelliğiSperm sayılarının az olması veya hiç olmaması3 kez aşı yapılması ve sonuç alınamamış kişilerYumurtalık kisti, endometriozis çikolata kisti, endometrioma, polikistik overVajinismusSpermiyogramda bozukluk olan erkeklerTestis tümörü hasebiyle ameliyat olanlarİnmemiş testisKemoterapi ve radyoterapi almış kişilerSperm üretiminde sorun olanlarİmmunolojik hastalıkları olan kişilerGenetik problemleri olanlarYumurta sayısının azalmasıSperm fonksiyonlarının bozuk olması halindeBazı hormonal bozukluklarKalıtsal hastalıklara müdahale durumunda Kaç Kere Denenebilir? Tüp bebeğin 3 kere denenmesi gerekmektedir. Sık sorulan sorulardan birisi tüp bebek kaç kere denenebilir sorusudur. Uzmanlarca, 3 kere denenmesi önerilebilmektedir. Bundan sonraki denemelerde de gebelik ihtimalinin düşük olmasıyla birlikte yine de çocuk sahibi olunabilmektedir. Uygulama Yaşı Bir diğer sıklıkla sorulan soru ise tüp bebek uygulama yaşı kaçtır olmaktadır. Kadınlar için 45 yaşına kadar uygulanması söz konusudur. 40 yaş üstü kadınlarda hamile kalma şansı oldukça düşüktür. Bu sebeple yaşı ilerlemiş kimseler, tedavide başarı oranlarının genç yaşta olanlara göre düşük olduğunu bilmelidirler. Yaş ve embriyo kalitesi gibi etkenlere bağlı olarak değişkenlik göstermekle birlikte, genel olarak tüp bebek işleminde başarılı olma oranı; 30 yaş altı kadınlar için %60 iken, 40 yaş üstü kadınlarda ise bu oran %15 civarında olmaktadır.

tüp bebekte kaliteli embriyo kaç hücreli olmalı